Εικόνες που κόβουν την ανάσα στην Σαντορίνη ^Κύριο

Το νησί γεννιέται ογδόντα χιλιάδες χρόνια πριν όταν το ηφαίστειο εκρήγνυται και δημιουργεί τη Στρογγύλη.

Η θέα που αντικρίζει ο ταξιδιώτης, καθώς το πλοίο φτάνει στο νησί, πραγματικά κόβει την ανάσα. Όταν το πλοίο μπαίνει στο λιμάνι και ο επισκέπτης βρίσκεται ανάμεσα στη Σαντορίνη και τη Θηρασιά, έρχεται ξαφνικά αντιμέτωπος με τη μεγαλειώδη ομορφιά, αυτής που δημιουργούν οι απόκρημνοι βράχοι και το έντονο χρώμα του ουρανού που έρχεται σε μεγάλη αντίθεση με το ιδιαίτερο καφέ ενός ηφαιστειακού πετρώματος που δύσκολα συναντάμε αλλού.

Ένας απότομος κοκκινόμαυρος βράχος ύψους 300 μέτρων -τα τοιχώματα της καλντέρας- στέκεται εκεί απειλητικός. Κι όσο το πλοίο πλησιάζει, ψηλά στο χείλος του γκρεμού ξεπροβάλλει σιγά-σιγά η ανθρώπινη παρουσία -μικρά σπιτάκια και γαλάζιοι τρούλοι εκκλησιών- μια εικόνα εντυπωσιακή!

Στη Χώρα της Θήρας -τα Φηρά- φτάνουμε από το λιμάνι ανεβαίνοντας με τα πόδια ή με γαϊδουράκι το παλιό σκαλισμένο στο βράχο καλντερίμι και, εναλλακτικά, με τελεφερίκ ή με αυτοκίνητο από τον Αθηνιό. Ο οικισμός των Φηρών, με τα κάτασπρα, χτισμένα ακανόνιστα σπιτάκια και τις θολωτές εκκλησίες, αποτελεί ένα αριστούργημα αρχιτεκτονικής τελειότητας, που με τη θέα προς την καλντέρα δημιουργεί μοναδικές εντυπώσεις στον επισκέπτη.

Μαγευτική θέα προς την καλντέρα προσφέρουν το γραφικό Φηροστεφάνι, και το Ημεροβίγλι, οικισμός γνήσιας κυκλαδίτικης αρχιτεκτονικής, χτισμένος στο ψηλότερο σημείο της καλντέρας.

Η Απάνω Μεριά, στη βόρεια Σαντορίνη, περιλαμβάνει τους οικισμούς Οία, Θόλος, Περίβολος και Φοινικιά. Ολόκληρος ο οικισμός της Οίας είναι χτισμένος με την ιδιαίτερη τοπική αρχιτεκτονική: Μικρά σπιτάκια γειτονικά χτισμένα το ένα δίπλα και πάνω στο άλλο, σε μια χρωματική αρμονία που μαγεύει τον επισκέπτη, κρέμονται κατά μήκος της καλντέρας πάνω από τη θάλασσα. Περπατώντας κανείς στα σοκάκια της Οίας, νομίζει πως η μηχανή του χρόνου τον γύρισε αιώνες πίσω, ενώ στο «φρύδι» της καλντέρας νιώθει ότι απογειώνεται. Η Οία είναι ξακουστή σε όλο τον κόσμο για το ηλιοβασίλεμά της. Στη δυτική άκρη του οικισμού, κάθε δειλινό σμίγουν ο ουρανός, η θάλασσα και ο ήλιος, για να βάψουν τον ορίζοντα με παραμυθένια χρώματα. Διακόσια σκαλοπάτια οδηγούν κάτω από το κάστρο στο παλιό λιμάνι, το Αμμούδι με τις γραφικές ψαροταβέρνες.

Πανέμορφα γραφικά χωριά είναι ο Βόθωνας, με δύο υπόσκαφες εκκλησίες, η Μεσαριά, με το Αρχοντικό Αργυρού, και το Μεγαλοχώρι, χωριά χτισμένα ανάμεσα σε αμπελώνες.

Αξιοθέατα

Φηρά: Η γραφική πρωτεύουσα της Θήρας, κτισμένη σε μια εντυπωσιακή τοποθεσία στην κορυφή των απότομων βράχων σε υψόμετρο 260 μ. Ιδρύθηκε στα τέλη του 18ου αιώνα και έχει οικοδομηθεί με την παραδοσιακή κυκλαδίτικη αρχιτεκτονική. Τα Φηρά απέχουν 10 χλμ περίπου από το λιμάνι του νησιού. Η περιήγηση στην πόλη αποκαλύπτει γραφικές γειτονιές, κάτασπρα σπίτια, εκκλησίες με γαλάζιους τρούλους, που χαρακτηρίζουν τη γοητευτική πρωτεύουσα. Στα πολυσύχναστα σοκάκια της θα συναντήσετε πολλά εμπορικά καταστήματα, καφετέριες και εστιατόρια. Στο υψηλότερο σημείο της πρωτεύουσας είναι κτισμένο το Φηροστεφάνι. Ο τελευταίος και γραφικότερος οικισμός της πόλης, που διαθέτει καταπληκτική θέα. Εδώ θα απολαύσετε ένα από τα ωραιότερα ηλιοβασιλέματα της Σαντορίνης.

Ημεροβίγλι: Οικισμός κτισμένος σε προνομιακή θέση, στο υψηλότερο σημείο της θηραϊκής καλντέρας, σε υψόμετρο 300 μ. και ανάμεσα στα Φηρά και την Οία. Ο οικισμός του έχει χαρακτηριστεί διατηρητέος. Η αυθεντική κυκλαδίτικη αρχιτεκτονική με την οποία είναι κτισμένα τα σπίτια του χωριού, η ονειρεμένη θέα που διαθέτει δεν αφήνουν ασυγκίνητο κανέναν από τους επισκέπτες της περιοχής. Στο Ημεροβίλγι υπάρχουν τα ερείπια του ενετικού κάστρου «Σκάρος» που έκτισε ο Μάρκος Σανούδος και χρησιμοποιούνταν ως παρατηρητήριο την εποχή της ενετοκρατίας. Το μονοπάτι που ξεκινάει από το Σκάρο οδηγεί στο εκκλησάκι της Θεοσκέπαστης, το οποίο είναι κτισμένο στην άκρη ενός βράχου και διαθέτει μοναδική θέα προς τα ηφαιστειογενή νησάκια Παλιά και Νέα Καμένη.

Οία: Είναι ο πρώτος οικισμός της Ελλάδας που χαρακτηρίστηκε διατηρητέος. Βρίσκεται στην βόρεια πλευρά του νησιού. Το όνομα της Οίας έχει συνδεθεί με το ηλιοβασίλεμα. Κάθε απόγευμα τη στιγμή της δύσης, όπου ο ορίζοντας βάφεται στα χρώματα της φωτιάς, πλήθος κόσμου «κρέμεται» στην άκρη της καλντέρας για να απολαύσει το ανεπανάληπτο θέαμα. Ένα ακόμη χαρακτηριστικό της Οίας είναι ο υπόσκαφος οικισμός, δηλαδή τα σπίτια - σπηλιές, που είναι σκαμμένα στο βράχο. Τέτοιους οικισμούς δεν συναντάμε πουθενά αλλού στην Ελλάδα, αλλά μόνο στη Σαντορίνη, λόγω της ιδιαίτερης σύστασης του εδάφους.
Ακρωτήρι: Δεκαπέντε χιλιόμετρα νότια των Φηρών, κοντά στο χωριό Ακρωτήρι, βρίσκεται ένας από τους σημαντικότερους αρχαιολογικούς χώρους της Ελλάδας. μια πραγματική «αποκάλυψη». Η έκρηξη του ηφαιστείου έθαψε κάτω από ένα παχύ στρώμα ηφαιστειακής τέφρας την πόλη που άκμαζε εδώ κατά τη 2η χιλιετία π.Χ. Η πόλη έχει ρυμοτομία που θυμίζει τα μινωικά ανάκτορα της Κρήτης και διώροφες και τριώροφες κατοικίες όπου ανακαλύφθηκαν οι παγκοσμίως εκπληκτικές τοιχογραφίες - οι κυρίες, ο ψαράς, οι πυγμάχοι, οι γαλάζιοι πίθηκοι, η άνοιξη.

Αρχαία Θήρα: Στο Μέσα Βουνό βρίσκεται ο αρχαιολογικός χώρος της αρχαίας Θήρας. Ο επισκέπτης μπορεί να περιηγηθεί στην ιερά οδό,στην βασιλική στοά, στο τέμενος Αρτεμίδωρου, στο ναό του Διονύσου, στην περιοχή ιερών, στο ιερό του Απόλλωνος Καρνείου, στην αγορά, στο θέατρο, στο γυμνάσιο εφήβων, στις ρωμαϊκές Θέρμες και στο νεκροταφείο.

Μεσαριά-Βοθωνας: Το χωριό Μεσαριά βρίσκεται στο κέντρο περίπου του νησιού και απέχει 3,5 χλμ. νοτιοανατολικά από τα Φηρά και φημίζεται για τους αμπελώνες του, από τους οποίους παράγεται η μεγαλύτερη ποσότητα κρασιού του νησιού. Σε κοντινή απόσταση συναντάμε και το Βόθωνα, ένα ακόμη χωριό της Σαντορίνης που θα σας εντυπωσιάσει με τη παραδοσιακή του αρχιτεκτονική και κυρίως με τον υπόσκαφο οικισμό του. Αξίζει να επισκεφθείτε τις αξιόλογες εκκλησίες της Αγίας Τριάδας, της Αγίας Άννας και της Παναγίας που χρονολογείται από το 1700.

Προφήτης Ηλίας: Βρίσκεται τέσσερα χλμ. νότια του Πύργου, στην ψηλότερη κορυφή του νησιού (566 μ.), στο Μέσα Βουνό. Το μοναστήρι του Προφήτη Ηλία είναι του 18ου αιώνα. Η θέα από το μοναστήρι είναι πανοραμική. Στο μοναστήρι λειτουργεί Εκκλησιαστικό και Λαογραφικό Μουσείο, με σπάνια εκθέματα όπως είναι χειρόγραφοι κώδικες του 8ου αιώνα, εικόνες της Κρητικής Σχολής του 15ου αιώνα και η μίτρα του πατριάρχη Γρηγορίου Ε’.

Νέα και Παλαιά Καμένη: Ο γύρος της καλντέρας με καΐκι και η επίσκεψη στα νησιά Νέα και Παλαιά Καμένη και Θηρασιά είναι μια από τις πιο συναρπαστικές εμπειρίες. Στη Νέα Καμένη, μετά από πεζοπορία 30 λεπτών σε ένα έδαφος ιδιαίτερα ζεστό, θα βρεθείτε στον κρατήρα του ηφαιστείου. Η έντονη μυρωδιά κοντά στον κρατήρα μαρτυρά την παρουσία του θειαφιού, όπως και τα πράσινα νερά των ακτών. Η Παλαιά Καμένη έχει θερμές πηγές και κιτρινογάλανα νερά από το θειάφι. Υπάρχει επίσης η δυνατότητα διαδικτυακής επαφής με τη θέα του ηφαιστείου απο τις σελίδες του site www.santorini.net όπου υπάρχει 1 κάμερα τοποθετημένη στο Mati Art Gallery του Γιώργου Κυπρή στα Φηρά ενώ υπάρχουν και άλλες 2000 κάμερες εγκατεστημένες στο ξενοδοχείο Ηλιότοπος στο Ημεροβίγλι προσφέροντας μοναδικές ζωντανές εικόνες από την καλντέρα και το ηφαίστειο.

Αρχαιολογικό μουσείο: Βρίσκεται στα Φηρά. Εκεί εκτίθενται ευρήματα από τους Γεωμετρικούς και Ρωμαϊκούς χρόνους. Μεταξύ άλλων αξίζει να προσέξει κανείς τον αμφορέα των αρχών του 7ου αι. π.Χ από το αρχαϊκό νεκροταφείο της Θήρας, το ανάγλυφο πίθο από παιδική ταφή του 7ου αι. π.Χ., το πήλινο ειδώλιο του 7ου αι. π.Χ., το τμήμα επιτύμβιου αρχαϊκού Κούρου, το μελανόμορφο αττικό ελικωτό κρατήρα (μέσα 6ου αι. π.Χ.) και τον υπερμεγέθη ηφαιστειακό λίθο.
Στα διαμορφωμένα με την πιο σύγχρονη μουσειακή αντίληψη 600τ.μ. του δεύτερου ορόφου του κτιρίου εκτίθενται, χωρισμένα σε τέσσερις θεματικές ενότητες τα ευρήματα από το Ακρωτήρι και άλλες τοποθεσίες της Σαντορίνης. Στην πρώτη ενότητα δίνονται πληροφορίες για τις ανασκαφές στο Ακρωτήρι. Στη δεύτερη ενότητα δίνονται πληροφορίες για τη γεωλογία της Θήρας και την ηφαιστειακή της δραστηριότητα. Η τρίτη ενότητα εκθεμάτων περιλαμβάνει δείγματα του πολιτισμού που αναπτύχθηκε στο νησί από την 3η χιλιετία π.Χ. έως την καταστροφή του μεγαλύτερου οικισμού στην περιοχή του Μεγαλοχωρίου. Η τέταρτη ενότητα που καταλαμβάνει και το μεγαλύτερο μέρος του μουσείου, περιλαμβάνει λαμπρά δείγματα της ακμής του Ακρωτηρίου.

Λαογραφικό μουσείο Λιγνού: Στο Κοντοχώρι θα θαυμάσετε το Λαογραφικό Μουσείο Λιγνού, που περιλαμβάνει ολόκληρο «υπόσκαφο» σπίτι (χαρακτηριστικός τύπος σαντορινιώτικου σπιτιού, όπου ένας λαξευμένος στο συμπαγές ηφαιστειακό υλικό χώρος -οριζόντιο τούνελ- με την προσθήκη ενός τοίχου μπροστά μετατρέπεται σε κατοικία). Εκεί θα δούμε το οινοποιείο με πατητήρι και σύνεργα οινοποιίας, καθώς και εργαστήρια παλαιών επαγγελμάτων, όπως βαρελάδικο, ξυλουργείο, υποδηματοποιείο.

Εκκλησιαστικό και Λαογραφικό μουσείο: Ανήκει στη Μονή του Προφήτη Ηλία. Στο εκκλησιαστικό τμήμα του μουσείου εκτίθενται πολύτιμα κειμήλια, μεταξύ των οποίων κρητικές εικόνες του 15ου αι., χειρόγραφοι κώδικες του 8ου αι. π.Χ, πατριαρχικά σιγίλια, τούρκικα φιρμάνια κλπ. Το μουσείο διαθέτει επίσης σημαντική εκκλησιαστική βιβλιοθήκη. Το λαογραφικό τμήμα στεγάζει παραδοσιακά έπιπλα και εργαλεία του 19ου αι. Σε ιδιαίτερο τμήμα του μοναστηριού στεγάζεται η ιδιωτική συλλογή του Π. Νομικού, με αντικείμενα από παλιά αρχοντικά του νησιού.

Αρχοντικό Αργυρού: Βρίσκεται στη Μεσσαριά. Είναι ένα αναπαλαιωμένο αρχοντικό με αξιόλογη επίπλωση και ζωγραφισμένες οροφές που παρουσιάζουν τη ζωή της αστικής τάξης και των καραβοκύρηδων του νησιού.

Μουσείο Οίνου: Βρίσκεται στο Βόθωνα. Περιλαμβάνει όλη την οινοποιητική ιστορία της Σαντορίνης με ενδιαφέροντα εκθέματα.

Ναυτικό Μουσείο: Η Οία έχει μεγάλη ναυτική παράδοση και είναι έδρα του Ναυτικού Μουσείου Θήρας, ενός από τα πλουσιότερα σε υλικό σε όλη την Ελλάδα.

Παραλίες

Οι παραλίες της Σαντορίνης, με τη χαρακτηριστική μαύρη ή κοκκινωπή άμμο, ασκούν στον επισκέπτη μια ιδιαίτερη και πρωτόγνωρη γοητεία: ο Έξω Γιαλός, η Κόκκινη και η Λευκή παραλία, τα Μέσα Πηγάδια με τη μοναδική σπηλιά, η Βλυχάδα με τους κιτρινωπούς, λειασμένους από τους ανέμους και τα κύματα βράχους, που σχηματίζουν μικρές σπηλιές και φυσικά γλυπτά - ένα τοπίο μαγευτικό. Στον οικισμό Καμάρι, αρχαίο επίνειο της Θήρας, θα βρείτε μια τεράστια αμμουδιά, και στην Περίσσα μια απέραντη μαύρη αμμουδιά και θάλασσα με σκούρο χρώμα.

Τοπικά προϊόντα

Η Σαντορίνη, με τον μοναδικό συνδυασμό εδάφους και κλίματος, παράγει προϊόντα με μια ιδιαίτερη ποιότητα και γεύση. Η ντόπια βαθυκίτρινη φάβα είναι η πρώτη ύλη για πολλά νόστιμα φαγητά της τοπικής κουζίνας (πουρές, κεφτέδες, σούπες) και οι τοματοκεφτέδες με την άνυδρη σαρκώδη τομάτα της Σαντορίνης είναι καταπληκτικοί! Γευστικότατο είναι και το σαντορινιώτικο παστό «απόκτι».

Ξακουστά είναι τα κρασιά της «μπρούσκο» (οινόπνευμα 16-17%), «νυχτέρι» και το γλυκό «βινσάντο». Η παράδοση 3.500 χρόνων στην καλλιέργεια της αμπέλου και στην τέχνη της παραγωγής των κρασιών συνεχίζεται σήμερα από τους 850 αμπελουργούς της Ένωσης Συνεταιρισμών, που, με μόχθο και μεράκι, καλλιεργούν 12.000 στρέμματα, το 85% δηλαδή της καλλιεργήσιμης γης του νησιού. Το μυστικό όμως της επιτυχημένης αμπελοκαλλιέργειας στο νησί, βρίσκεται τόσο μέσα στην παγιδευμένη στην κίσσηρη εδαφική υγρασία, όσο και στην πρωινή δροσιά, που προκαλεί η εξάτμιση της θάλασσας στο σημείο της Καλντέρας. Τα δύο αυτά φαινόμενα ανακουφίζουν τα κλήματα τους ζεστούς μήνες, δημιουργώντας ένα ιδιαίτερο μικροκλίμα.

Πάνω σ' αυτό το ξηρό και άνυδρο έδαφος, και κάτω από την πλούσια ηλιοφάνεια του καλοκαιριού, ευδοκιμούν η αρωματικότερη ποικιλία του Μεσογειακού αμπελώνα: το προικισμένο «Ασύρτικο», το Αϊδάνι, Αθήρι, καθώς επίσης και η κόκκινη Μαντηλαριά. Εδώ και χιλιάδες χρόνια οι Σαντορινιοί έχουν εφεύρει ένα τελείως ξεχωριστό τρόπο κλαδέματος του αμπελιού, που τον ονομάζουν «κουλούρα». Δίνουν στα κλήματα το σχήμα καλαθιού για να γλιτώσουν τον καρπό από το μένος των σαρωτικών ανέμων που μαστίζουν το νησί το χειμώνα.