Παραδοσιακό Πάσχα στην Κέρκυρα
- Γράφτηκε από τον Αντώνης Χατζηκυριακίδης
- Σχολιάστε πρώτοι!
- Διαβάστηκε 16584 φορές
- Εκτύπωση
Στην Κέρκυρα ο εορτασμός του Πάσχα ξεχωρίζει. Οι επιρροές από τον Δυτικοευρωπαϊκό Πολιτισμό είναι εμφανέστατες ακόμα και σ΄ αυτή την καθαρά Ορθόδοξη εορτή.
Οι Κερκυραίοι την ονομάζουν Λαμπρή ή Λαμπριά για να εκφράσουν τη λαμπρότητα της ημέρας. Ύστερα από περίοδο επτά εβδομάδων αυστηρής νηστείας και αποχής από κάθε είδους γλέντι έρχεται η Λαμπριά, ημέρα χαράς, ημέρα απολαύσεων.
Τα ιδιαίτερα τοπικά έθιμα και η άμεση σχέση των ημερών αυτών με την αρχή της Άνοιξης, αναδεικνύουν μια μοναδικότητα, που έχει καταστήσει το Κερκυραϊκό Πάσχα πόλο έλξης επισκεπτών απ΄ όλο τον κόσμο. Κυριαρχεί η συγκινητική, πολυφωνική εκκλησιαστική μουσική, μια ακόμα τοπική ιδιαιτερότητα, που ξεχύνεται από τους ναούς στα καντούνια της πόλης και των προαστίων. Η αρμονική αυτή ψαλμωδία, μια ιδιότυπη τετραφωνία, που ήλθε από την Κρήτη τον 17ο αιώνα, ακόμη και σήμερα ονομάζεται "Κρητικό Μέλος".
Οι εκδηλώσεις του Κερκυραϊκού Πάσχα αρχίζουν από την Κυριακή των Βαΐων, "των Βαγιώνε", όπως συνηθίζεται να λέγεται στην Κέρκυρα. Στις 11:00 το πρωί, γίνεται η λιτάνευση του Σεπτού Σκηνώματος του Αγίου Σπυρίδωνος, μια λιτανεία που τελείται από το 1630 σε ανάμνηση της απαλλαγής του νησιού από τη θανατηφόρο επιδημία της πανώλης, που το 1629 θέρισε τους Κερκυραίους. Η λιτανεία αυτή είναι η πιο μεγάλη σε διαδρομή και περιφέρεται κατά μήκος της νοητής γραμμής των παλαιών Ενετικών τειχών της πόλης, με αρκετές στάσεις για δεήσεις και παρακλήσεις, παρακάμπτοντας, όπως και παλαιότερα, την Εβραϊκή συνοικία. Είναι η μοναδική στην οποία συμμετέχουν, όλες και οι 18 Φιλαρμονικές του νησιού για να τιμήσουν τον Πολιούχο Άγιο της Κέρκυρας. Έθιμο είναι μετά το τέλος της λιτανείας, οι Φιλαρμονικές παρελαύνουν από τα κεντρικά σημεία του ιστορικού κέντρου της πόλης παιανίζοντας εύθυμα εμβατήρια. Το ίδιο βράδυ στις 9.00 γίνεται στο Δημοτικό Θέατρο η καθιερωμένη συναυλία της Φιλαρμονικής Εταιρίας "Μάντζαρος", η οποία με τις μελωδίες της μας εισάγει στο πνεύμα της Μεγάλης Εβδομάδος.
Από τη Μεγάλη Δευτέρα οι Κερκυραίοι αρχίζουν τα ψώνια. Διάχυτη στην αγορά της πόλης η μυρωδιά της 'Φογάτσας', του μαντολάτου και της 'Κολομπίνας'. Το απόγευμα οι καμπάνες καλούν τους πιστούς στις εκκλησιές και πλήθος λαού ακούει το "ουαί και αλοίμονο Φαρισαίοι υποκριταί".
Τη Μεγάλη Τρίτη στις εκκλησίες ακούγεται το τροπάριο της Κασσιανής και το βράδυ στις 9.00 στο Περιστύλιο των Παλαιών Ανακτόρων ο Οργανισμός Κερκυραϊκών Εκδηλώσεων (ΟΚΕ) διοργανώνει την καθιερωμένη πλέον Μουσική Ποιητική Βραδιά με θέμα "Από τον Γολγοθά στην Ανάσταση".
Σε παλαιότερες εποχές, από τη Μεγάλη Τετάρτη η πλατεία του Σαρόκκου γέμιζε από τα βελάσματα των αρνιών, που έρχονταν από την ύπαιθρο για να πουληθούν στους Πατρινούς εμπόρους και στους Κορφιάτες νοικοκυραίους. Από νωρίς το απόγευμα οι εκκλησίες της πόλης και των προαστίων γεμίζουν με πιστούς για τα Ευχέλαια και στις 8.30 το βράδυ το Δημοτικό Θέατρο γεμίζει με κόσμο, που θα ακούσει τη Δημοτική Χορωδία στην καθιερωμένη συναυλία Εκκλησιαστικής Μουσικής και Μεγαλοβδομαδιάτικων Μελωδιών, που προσεγγίζει το Θείον Δράμα μέσα από εκκλησιαστική μουσική Ανατολική και Δυτική.
Ανάσταση Τη Μεγάλη Πέμπτη η ακολουθία των Αγίων Παθών. Στα χωριά μέσα στην εκκλησία οι γυναίκες ακούγοντας τα Δώδεκα Ευαγγέλια πλέκουν με το κροσσοβέλονο το γαϊτάνι, από άσπρο βαμβακερό ύφασμα, σταματώντας το πλέξιμο κάθε φορά που απαγγέλλεται Ευαγγέλιο. Στον Duomo, την Καθολική Μητρόπολη της Πλατείας Δημαρχείου, ανάβουν 12 κεριά και σβήνουν από ένα κερί όταν τελειώνει η ανάγνωση κάθε Ευαγγελίου. Τη Μεγάλη Πέμπτη επίσης, με την πρώτη καμπάνα της εκκλησίας, βάφουν τα κόκκινα αυγά, αιώνιο σύμβολο ανανέωσης της ζωής και της φύσης.
Τη Μεγάλη Παρασκευή πριν από το μεσημέρι οι εκκλησίες γεμίζουν από πιστούς για την τελετή της Αποκαθήλωσης του Κυρίου και την περιφορά του νεκρού Ιησού σε κατάλευκο σεντόνι, σε συγκινητική ατμόσφαιρα και με νεκρώσιμο ήχο της καμπάνας. Μετά τα παιδιά σκορπίζουν στις γειτονιές ζητώντας λουλούδια για τον Επιτάφιο. Ο στολισμός του είναι σχεδόν αποκλειστικά έργο των νεαρών κοριτσιών και προς το μεσημέρι οι Επιτάφιοι εκτίθενται σε προσκύνημα.
Ανάσταση
Από νωρίς το απόγευμα της Μεγάλης Παρασκευής αρχίζει η περιφορά των επιταφίων στα γραφικά δρομάκια και τις πλατείες της πόλης. Τα προάστια ακολουθούν τη δική τους περιφορά γύρω από τις συνοικίες. Από το μεσημέρι τις 2:00 μέχρι αργά το βράδυ δεκάδες Επιτάφιοι θα βγουν ψάλλοντας το "Αι γενεαί πάσαι" και όσο περνά η ώρα οι Επιτάφιοι πυκνώνουν ειδικά στο ιστορικό κέντρο και σχεδόν διασταυρώνονται. Πρώτος βγαίνει ο Επιτάφιος της Παναγίας της Σπηλιώτισσας από το Νέο Φρούριο και του Παντοκράτορα στο Καμπιέλλο για να ακολουθήσουν οι υπόλοιποι μέχρι τις 10.00 το βράδυ που βγαίνει επιβλητικός ο Επιτάφιος της Μητροπόλεως. Κάθε Επιτάφιος συνοδεύεται από το "κόρο" (χορωδία), μια Φιλαρμονική, "τόρτσες" (μεγάλα κεριά), "μανουάλια" (βενετσιάνικα φανάρια), "σκόλες" (λάβαρα) και φλάμπουρα, που ειδικά αυτό το βράδυ όλα φέρονται στο πλάι σε ένδειξη πένθους. Επίσης συνοδεύεται από σχολεία, τμήματα προσκόπων, τμήματα οδηγών και από τα κοριτσάκια με τα καλαθάκια τα γεμάτα πολύχρωμα λουλούδια που η Κέρκυρα είναι γεμάτη αυτή την εποχή.
Το βράδυ στα Μουράγια, που θα περάσει ο Επιτάφιος της Μητροπόλεως, τοποθετούνται σε κανονικά διαστήματα κεριά στερεωμένα σε μικρές βάσεις και ανάβονται κατά την περιφορά - όλα μια μακριά ίσια φωτεινή γραμμή. Στον επιβλητικό Επιτάφιο της Μητροπόλεως, που συνοδεύει ο Ιερός Κλήρος και οι Αρχές του τόπου, η παρουσία Φιλαρμονικών, χορωδιών και χιλιάδων Κερκυραίων και επισκεπτών δίνει άλλη διάσταση στην πένθιμη τούτη μέρα. Η "Παλαιά" Φιλαρμονική (κόκκινη) παίζει το Adagio του Albinoni, η "Μάντζαρος" (μπλε) την Marcia Funebre τουG. Verdi, και η "Καποδίστριας" την Elegia Funebre, την Sventura του Mariani και το πένθιμο εμβατήριο του Chopin.
Πώς θα φθάσετε
Στην Κέρκυρα μπορεί κανείς να μεταβεί αεροπορικώς με καθημερινές πτήσεις από και προς Αθήνα διάρκειας περίπου 45 λεπτών, πτήσεις από και προς Θεσσαλονίκη και σύνδεση με τα υπόλοιπα Ιόνια Νησιά και σύνδεση με πολλές Ευρωπαϊκές πόλεις με απευθείας πτήσεις τσάρτερ. Ακτοπλοϊκώς υπάρχει σύνδεση της Κέρκυρας με Ηγουμενίτσα, Πάτρα, Αγ. Σαράντα, Μπάρι, Πρίντεζι, Ανκώνα, Βενετία. Οδικώς με λεωφορεία του ΚΤΕΛ Κέρκυρας που εκτελούν καθημερινά δρομολόγια και συνδέουν την Κέρκυρα με Αθήνα, Πάτρα, Θεσσαλονίκη και άλλες πόλεις της Ελλάδας.
Που να μείνετε